Cảm biến khói là gì? Trong cuộc sống thường ngày, chúng ta dễ dàng nhìn thấy các cảm biến khói tại các tòa nhà hay tại các văn phòng, nhà ở. Chúng được sử dụng phổ biến và rộng rãi, vậy các cảm biến này gồm có những ứng dụng gì? Vậy hãy cùng công ty nhà thông minh AiSmartHome khám phá trong bài viết này nhé.
Cảm biến khói là gì
Cảm biến khói là một thiết bị có khả năng nhận biến và phát hiện khói hay đám cháy trong các ngôi nhà. Từ đó đưa ra các tín hiệu đến trung tâm điều khiển hoặc điện thoại của chủ nhà để kích hoạt hệ thống báo động và chữa cháy.
Các cảm biến khói thường được sử dụng phổ biến và rộng rãi trong các tòa nhà, văn phòng làm việc, trung tâm,… nơi có nhiều người qua lại và được trang bị trong các gia đình, khu dân cư. Cảm biến này được thiết kế với nhiều kiểu dáng và giá thành không quá cao nên được nhiều người sử dụng.

Lợi ích khi sử dụng cảm biến khói
Cảm biến khói mang lại nhiều lợi ích cho người sử dụng, là một thiết bị đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện, phòng chống cháy nổ. Sau đây là một số lợi ích thực tế của cảm biến này:
- Phát hiện nhanh chóng các nguy cơ cháy nổ: Trong cuộc sống hằng ngày, đôi khi để xảy ra một sơ suất nhỏ cũng có thể tạo nên nguyên nhân gây ra hỏa hoạn. Vì vậy thiết bị cảm biến khói có khả năng nhanh chóng phát hiện dấu hiệu của đám cháy.
- Khả năng phòng chống cháy nổ hiệu quả: Nếu không lắp đặt cảm biến khói thì bạn sẽ khó khăn hơn việc phát hiện các nguy cơ cháy nổ, hỏa hoạn. Trong thực tế, khi đám cháy mới bắt đầu là thời điểm tốt nhất để thực hiện các biện pháp dập lửa, ngăn chặn sự lan rộng của của đám cháy và các khí độc gây nguy hiểm. Việc phát hiện càng sớm nguy cơ cháy nổ thì mọi người càng có thêm thời gian để thoát hiểm và gọi cho cơ quan chức năng phòng cháy chữa cháy.
- Người bảo vệ thầm lặng của gia đình: Các cảm biến khói vừa phát hiện các thông báo đến các thiết bị quản lý nhà thông minh như điện thoại, máy tính bảng,… Chủ nhà có thể ở bất kỳ nơi đâu vẫn có thể nhận được các cảnh báo và đưa ra các hành động phòng cháy kịp thời. Nhờ vậy mà có thể bảo đảm an toàn cho các thành viên trong gia đình và tài sản.

Cấu tạo của cảm biến khói
Tùy thuộc theo từng loại cảm biến khói mà có những cấu tạo riêng biệt, tuy nhiên nhìn chung các cảm biến đều có những bộ phận cơ bản giống nhau như:
- Đèn LED: Đây là bộ phận thực hiện chức năng phát hiện khu vực xảy ra hỏa hoạn. Khi có sự cố xảy ra, thì đèn sẽ phát sáng.
- Còi báo khói: Còi báo khói có chức năng phát ra các hiệu cảnh báo khi nhận được thông tin từ trung tâm điều khiển gửi về. Thường còi báo khói sẽ hoạt động cùng lúc với đèn LED.
- Nắp che pin: Các cảm biến khói thường được hoạt động bằng pin, nên pin được nằm ở trong khoang riêng và bảo vệ bởi nắp che pin.
- Khóa chống cạy: Khóa này giúp cho cảm biến được cố định tại một vị trí, hoạt động ổn định không bị ảnh hưởng của các tác động bên ngoài.
- Đầu báo khói: Như cái tên đã nói lên chức năng, đầu báo khói có nhiệm vụ là nhận biết và phát hiện khói tại khu vực lắp đặt cảm biến khói. Đầu báo khói này thường kết nối trực tiếp với trung tâm điều khiển, gửi các cảnh báo đến người dùng kịp thời.

Phân loại cảm biến khói
Cảm biến khói hiện nay được nhiều thương hiệu sản xuất, đa dạng về mẫu mã, kiểu dáng. Tuy nhiên có thể phân loại theo khả năng hoạt động thì có 2 loại chính gồm có cảm biến khói quang và cảm biến ion hóa.
Cảm biến khói quang
Cảm biến khói quang sử dụng tế bào quang điện và chùm ánh sáng để thực hiện chức năng theo dõi khói, phát hiện đám cháy và đưa ra các báo động. Cảm biến khói quang gồm có những bộ phận như thấu kính hội tụ, một nguồn sáng nhỏ, một thiết bị cảm biến điện quang. Khi phát hiện ra hỏa hoạn, khói sẽ đi vào buồng quang học của cảm biến và các phần tử bên trong phát hiện, từ đó cảm biến kích hoạt các báo động.

Cảm biến khói quang này có ưu điểm là phát hiện chính xác và rõ nét các trường hợp khói dày đặc, có độ nhạy rất cao, kết quả báo cháy chính xác, an toàn khi sử dụng. Cảm biến này thường được lắp đặt tại các không gian rộng như các phòng tập thể thao, các khán phòng,… Tuy nhiên để cảm biến hoạt động ổn định cần phải có dòng điện hoạt động thường xuyên, phải vệ sinh thường xuyên.
Cảm biến khói ion hóa
Cảm biến khói ion hóa được sử dụng các chất đồng vị phóng xạ ( nguồn phát hạt alpha – α ) để hoạt động, tạo nên sự ion hóa các phân tử khói trong không khí. Khi buồng ion hóa có sự xâm nhập của các phân tử khói thì làm giảm điện áp ở các cực điện li. Mạch bên trong của cảm biến sẽ phát hiện sự suy giảm của dòng điện và từ làm cho đèn LED nhấp nháy, gửi các tín hiệu khẩn cấp đến trung tâm báo cháy.

Loại cảm biến khói ion hóa có độ nhạy cực cao, giá thành rẻ, phát hiện được các phân tử khói ở kích thước nhỏ, ít khói thường được sử dụng trong các môi trường phóng xạ. Tuy nhiên, khi sử dụng loại báo khói này sẽ gặp một số hiện tượng báo cháy giả.
Nguyên lý hoạt động của cảm biến khói
Tùy thuộc vào loại cảm biến mà các cảm biến khói có nguyên lý hoạt động khác nhau. Khả năng nhận biết, phát hiện mật độ khói, quá trình đưa ra các cảnh báo,… được cụ thể như sau.
- Cảm biến khói quang: Khi phát hiện có đám khói đi vào buồng quang học thì tại đây sẽ diễn ra sự thay đổi quang học. Sự thay đổi này dẫn đến sự thay đổi điện áp trên cảm biến, cảm biến lập tức kích hoạt báo động bằng còi và đèn LED. Quá trình này diễn ra khi cảm biến sử dụng chùm ánh sáng và tế bào quang điện.

- Cảm biến khói ion hóa: Cảm biến hoạt động dựa trên việc sử dụng các đồng vị phóng xạ để tạo ra các phân tư ion hóa trong không khí. Tại buồng có sự xuất hiện các phân tử khói thì các điện cực có sự li giảm điện áp. Sự suy giảm này được mạch phát hiện và phát các tín hiệu bằng cách sáng đèn LED, từ đó gửi về tín hiệu đến trung tâm báo cháy.

Ứng dụng của cảm biến khói
Cảm biến khói được ứng dụng rộng rãi trong nhiều không gian, nhiều lĩnh vực khác nhau. Mang lại những lợi ích tối ưu, một số môi trường sử dụng các cảm biến này gồm:
Nhà thông minh
Việc lắp đặt các cảm biến trong nhà thông minh giúp chủ nhà nhanh chóng phát hiện các sự cố hỏa hoạn nhanh chóng mọi lúc mọi nơi và kịp thời đưa ra các biện pháp phòng chống phù hợp. Cảm biến thường được thiết kế nhỏ gọn, dễ dàng lắp đặt tại các khu vực trong nhà như nhà bếp, phòng khách, các hành lang nơi mà dễ dàng xảy ra hỏa hoạn. Mà không làm ảnh hưởng đến việc sinh hoạt của các thành viên trong gia đình.

Trong tòa nhà lớn
Tại các tòa nhà lớn, các cảm biến khói thường được lắp đặt tại các hành lang, nhà xe, tầng hầm, các sảnh để sớm phát hiện đám cháy xảy ra. Khi phát hiện có các phân tử khói, cảm biến sẽ lập tức kích hoạt đèn tín hiệu và chuông báo cháy đến trung tâm báo cháy giúp cho mọi người nhanh chóng thoát nạn, nhanh chóng yêu cầu hỗ trợ lực lượng phòng cháy chữa cháy xử lý đám cháy.

Khu công nghiệp nhà máy
Tại các khu công nghiệp, các cảm biến khói được lắp đặt tại các khu vực sản xuất, nơi chứa nhiều vật liệu dễ cháy nổ. Thường các cảm biến được kết nối trực tiếp với trung tâm điều khiển, hệ thống chữa cháy tự động để nhanh chóng dập tắt đám cháy khi mới khởi phát.

Hệ thống giao thông công cộng
Trong hệ thống giao thông công cộng, các cảm biến cũng được lắp đặt trên các xe buýt, tàu điện, máy bay,… để bảo đảm an toàn cho các hành khách trong quá trình sử dụng phương tiện. Các cảm biến được lắp đặt thường có độ nhạy cao, hoạt động ổn định trước sự rung lắc của các phương tiện.

Lưu ý khi sử dụng các cảm biến khói
Một số lưu ý mà người dùng cần phải nắm rõ khi sử dụng các cảm biến khói để có thể tối ưu hiệu quả sử dụng và hoạt động. Sau đây là một vài lưu ý:
Mua loại cảm biến phù hợp với nhu cầu sử dụng
Tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng, nên bạn có thể lựa chọn loại cảm biến phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình. Vì mỗi loại cảm biến đều có những ưu và nhược điểm riêng nên bạn phải cân nhắc kỹ lưỡng xem cảm biến có phù hợp với tài chính, không gian sử dụng, hiệu quả mang lại.

Lựa chọn vị trí lắp đặt phù hợp
Vị trí lắp đặt cảm biến rất quan trọng ảnh hưởng đến quá trình hoạt động và kết quả phát hiện đám cháy của cảm biến. Tránh lắp đặt tại các vị trí thường xuyên có những luồng gió mạnh, có khói thường xuyên để tránh tình trạng gây ra hiện tượng báo khói giả, làm ảnh hưởng đến hoạt động của cảm biến.

Định kỳ kiểm tra và bảo trì
Trong quá trình sử dụng, bạn phải thường xuyên và định kỳ kiểm tra cảm biến để đảm bảo cảm biến hoạt động ổn định. Đồng thời thường xuyên vệ sinh sạch sẽ cảm biến để cảm biến có thể hoạt động cho kết quả chính xác nhất, nhanh chóng nhất.

Kết hợp với các thiết bị thông minh
Khi mua cảm biến khói cho ngôi nhà của mình thì bạn nên lựa chọn những cảm biến cùng loại với các thiết bị thông minh khác mà mình đang sử dụng. Điều này giúp cho bạn có thể dễ dàng kết nối và kiểm soát các thiết bị trên một thiết bị, tạo nên một hệ sinh thái toàn diện toàn năng, mà không bị sai lệch hoặc không vị kết nối được.

Trên đây là toàn bộ thông minh mà chúng tôi cung cấp, hy vọng qua bài viết này bạn có thể tự trả lời cho mình được câu hỏi cảm biến khói là gì? Nếu bạn đang muốn trang bị cho ngôi nhà của mình các các biến khói hiện đại và tiện ích thì hãy liên hệ qua hotline 0396999918 cho công ty nhà thông minh AiSmartHome để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết nhé.